Việt Nam còn đang xem xét thận trọng phương án cấp

Ông Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Y tế Dự phòng cho biết, Việt Nam là quốc gia “sạch” do kiểm soát tốt dịch và hiện tỷ lệ tiêm vaccine của Việt Nam chưa đạt yêu cầu, miễn dịch cộng đồng rất thấp. Vì vậy, nếu triển khai hộ chiếu vaccine, không quản lý chặt có thể làm lây nhiễm dịch ra cộng đồng, nguy cơ không kiểm soát được.

Những lý do Việt Nam chưa cấp "hộ chiếu vaccine"

TS Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Y tế với vai trò là cơ quan chuyên môn đang làm việc với các bộ ngành để đưa ra phương án triển khai hộ chiếu vaccine tại Việt Nam.

Theo TS Tấn, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chưa có khuyến cáo áp dụng hộ chiếu vaccine tại thời điểm này. Trên thế giới mới có Singapore đang áp dụng nhưng chỉ thí điểm trên phạm vi rất hẹp, một số quốc gia khác như Mỹ, Nhật Bản... cũng mới đưa ra vấn đề áp dụng hộ chiếu vaccine.

Theo khuyến cáo của WHO, có một số vấn đề cần lưu ý khi áp dụng hộ chiếu vaccine.

Trước hết, những người tiêm vaccine chỉ có tác dụng làm giảm, hạn chế tỷ lệ trầm trọng của người đó trong trường hợp họ mắc Covid-19, còn liên quan đến việc di chuyển thế nào cũng chưa được khuyến cáo. Do đó, khi áp dụng hộ chiếu vaccine, chúng ta cần phải lưu ý, xem xét và phải có những thông tin hết sức đầy đủ để áp dụng, triển khai bảo đảm hiệu quả, an toàn.

Hai là, về hiệu lực vaccine, hiện có nhiều vaccine lưu hành trên thế giới với hiệu quả bảo vệ cao, thấp khác nhau. Vấn đề đặt ra, chúng ta sẽ chấp nhận vaccine nào, quốc gia khác chấp nhận vaccine nào?

"Với vaccine hiệu lực thấp, vẫn còn phần trăm còn lại chưa có tác dụng, những người rơi vào phần trăm này đã được tiêm vaccine này sẽ như thế nào. Điều này cần phải tìm hiểu thêm thông tin", ông Tấn nói.

 TS Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Y tế dự phòng, Bộ Y tế.

Ba là, nhiều quốc gia có tỷ lệ mắc cao, tỷ lệ tiêm phòng cao thì đương nhiên miễn dịch cộng đồng của họ cao hơn. Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia “sạch” do kiểm soát tốt dịch.

"Hiện tỷ lệ tiêm vaccine của Việt Nam chưa đạt yêu cầu do khan hiếm vaccine và nhiều lý do khác. Vì vậy, miễn dịch cộng đồng của người dân Việt Nam rất thấp. Nếu triển khai hộ chiếu vaccine, chúng ta không quản lý chặt với người đã được tiêm vaccine vào Việt Nam, có thể làm lây nhiễm virus ra cộng đồng, nguy cơ không kiểm soát được", ông Tấn nhấn mạnh.

Thêm nữa, việc triển khai hộ chiếu vaccine cũng phải được xem xét triển khai áp dụng với quốc gia nào? Áp dụng với các nước có quan hệ đa phương, song phương hay đồng thuận giữa các quốc gia.

Xem xét các phương án áp dụng "hộ chiếu vaccine" một cách thận trọng

Bộ Y tế cho biết, việc xem xét triển khai hộ chiếu vaccine để giảm thời gian cách ly tập trung cũng rất cần thiết.

Vấn đề triển khai hộ chiếu vaccine sẽ hỗ trợ từng bước việc mở lại đường bay thương mại quốc tế, tạo điều kiện các chuyên gia vào Việt Nam để giúp chúng ta phát triển kinh tế. Tuy nhiên cũng không phải là một sớm một chiều, cần có sự trao đổi, thảo luận chặt chẽ.

Cục trưởng Đặng Quang Tấn cho biết: “Bước đầu chúng tôi thống nhất, những người được tiêm vaccine đủ theo khuyến cáo nhà sản xuất, nhà chuyên môn, trước tiên có thể được giảm thời gian cách ly. Tuy nhiên đây mới chỉ là đề xuất của cơ quan tham mưu chúng tôi, vẫn phải chờ quyết định của lãnh đạo Bộ Y tế hoặc Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19”.

Theo ông Tấn, hiện một số địa phương như Quảng Nam, Phú Quốc đang đề xuất cho thí điểm áp dụng hộ chiếu vaccine với khách lưu trú ngắn ngày, chỉ chơi golf, nghỉ dưỡng không di chuyển. "Đó có thể là mô hình cần thử nghiệm nhưng phải quản lý nghiêm ngặt người đến, đòi hỏi chính quyền địa phương, công an, cơ quan chủ quản phải quản lý rất chặt chẽ… không được để khách đi ra ngoài. Có những trường hợp vào khu cách ly ban đầu xét nghiệm âm tính, nhưng sau đó lại dương tính, nếu không quản lý chặt họ ra ngoài cộng đồng, nguy cơ lây lan rất cao", ông Tấn nói.

Hiện nay, Việt Nam đang nghiên cứu các quốc gia trên thế giới áp dụng như thế nào để đưa ra một số mô hình, thử nghiệm tại các khu vực nhỏ. Ông Tấn cho hay việc triển khai hộ chiếu vaccine có thể không đợi hướng dẫn chính thức của WHO nhưng còn phải tham khảo nhiều.

Trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân điện tử, PGS, TS Vũ Đình Thiểm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương bày tỏ quan điểm, việc triển khai hộ chiếu vaccine cũng cần được xem xét vì hai năm qua, thế giới cũng như Việt Nam chịu thiệt hại kinh tế nặng nề bởi Covid-19.

Tuy nhiên, theo PGS Thiểm, không phải vaccine có hiệu lực 100%. Trong số người tiêm vaccine vẫn có khả năng mắc bệnh. “Cần phải có biện pháp phòng, chống dịch cho nhóm người này, không chặt chẽ khắt khe bằng nhóm chưa có hộ chiếu vaccine”, PGS Thiểm bày tỏ.

Còn theo PGS, TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam (Bộ Y tế), chúng ta nên làm thấu đáo giữa hai việc không để dịch Covid-19 lây lan ra cộng đồng và phát triển kinh tế.

Ông Phu cho rằng, trước mắt nước ta có thể áp dụng mô hình du lịch ít tiếp xúc. Theo đó, tất cả những người có hộ chiếu vaccine, đều có thể đi đến mô hình du lịch mà ở khu vực đó có tỷ lệ tiêm vaccine cao. Điều này, ngành du lịch và y tế phải có sự thống nhất.

Bộ Y tế cũng đang chuẩn bị các kịch bản, kế hoạch cho việc sử dụng hộ chiếu vaccine trong tương lai. Những phương án này đang được bàn thảo rất kỹ vì chúng ta phải cân bằng lợi ích và nguy cơ.